PARADOKS GLOBALIZACJI

DEMOKRACJA I PRZYSZŁOŚĆ ŚWIATOWEJ GOSPODARKI

DANI RODRIK

„Zdrowy system globalny musi polegać… na międzynarodowej współpracy... i na dobrej polityce, zwróconej przede wszystkim na gospodarkę krajową.”

Z entuzjazmem sięgnęłam po książkę, oczekiwałam, że będę miała okazję zdobyć nową wiedzę, prześledzić od naukowej strony trendy w globalizacji, sprawdzić, czy moje obserwacje odnośnie procesów zmierzających do integracji, wyrażanych społecznie obaw wobec zbyt dużej ingerencji w sprawy państw, oraz wzajemnych powiązań światowych gospodarek pokrywają się ze spostrzeżeniami autora. Niestety, książka tylko w niewielkim stopniu spełniła oczekiwania. 

Owszem, ciekawym aspektem było spojrzenie na globalizację ekonomiczną od strony historii, wiele ciekawostek mogłam wyciągnąć z tej publikacji. Właśnie to spojrzenie w przeszłość najbardziej mnie zainteresowało. Jednakże pozostały materiał nie został przedstawiony w wyczerpującym stopniu, a przecież tak wiele wyzwań domagało się rozwinięcia. Tezy wysuwane przez Daniego Rodrika nie należały do świeżych, po części wynikało to z daty pierwszego wydania publikacji, w ciągu czternastu lat wiele zmieniło się już w tematyce demokracji i przyszłości światowej gospodarki. Jeśli kogoś zainteresowało takie zestawienie i pewnego rodzaju przewidywania, chociaż niekoniecznie trafione i uszczegółowione, to mógł wciągnąć się w tekst.

Dani Rodrik przybliżał atuty, korzyści i prawdopodobne kierunki rozwoju globalizacji finansowej. Omawiał czułe punkty, słabości, ograniczenia, bariery i napięcia wywołane przez jej postrzeganie, gdyż niewątpliwie wywoływała, a obecnie jeszcze bardziej wywołuje, pytania, wątpliwości, sceptycyzm, spadek poparcia i gorące spory w środowisku naukowym i społeczeństwie. Zastanawiał się nad tym, co ogranicza globalizację finansową, a co umożliwia rozwój. Przyglądał się wywołanym przez nią międzynarodowym zaburzeniom i rozczarowaniom. Zwracał uwagę na konieczność zmiany klimatu intelektualnego powiązanego z globalizacją ekonomiczną, uczynienia jej bardziej efektywną, uczciwą i zrównoważoną. W przemyśleniach podawał rozwiązania.

Ekonomista szeroko rozpisywał dwa główne założenia publikacji. Pierwszy dotyczy konieczności spojrzenia na to, że rynki i rządy nie wykluczają się, ale uzupełniają. Drugi uświadomienia sobie, że kapitalizm nie istnieje w jednym tylko wzorcu. Podkreślał, że nie można jednocześnie dążyć do demokracji, niezależności państw i globalizacji ekonomicznej. Uzmysławiał czytelnikowi paradoks i dylemat globalizacji, nie może zaistnieć bez państw i nie może zaistnieć z nimi, musi równoważyć wymagania międzynarodowej gospodarki i krajowych grup społecznych. Wobec tego, co współcześnie dzieje się z Unią Europejską frapująco było spojrzeć na rozważania autora jej właśnie dotyczące, czy celne i kompleksowe, to już najlepiej sami przekonajcie się.

3/6 – w wolnym czasie
literatura popularnonaukowa, ekonomia, 376 stron, premiera 21.05.2024 (2010)
tłumaczenie Jan Szkudliński
Tekst powstał w ramach współpracy z DużeKa.pl