„Taka była atmosfera świata Kafki – przesycona nienawiścią. Ponieważ nie znał innego, zrozumienie, jak trudno w nim oddychać, zajęło mu trochę czas. I stało się równie szkodliwe jak wdychane powietrze.”
Niedawno prezentowałam arcyciekawą biografię Mojszy Zacharowicza Szagałowowa („Chagall”), pełną kolorów, form i energii. Po niej sięgnęłam po opis życia i twórczości Franza Kafki (1883-1924), niemieckojęzycznego pisarza, żydowskiego pochodzenia, związanego z Pragą. I weszłam w mrok, duchotę, nieufność, kompleksy, wewnętrzny niepokój, histeryczną udrękę, ból i strach. Naprzemiennie odbijałam się od ścian euforii i depresji. Niestabilny stan duchowy, rozdwojenie jaźni, odnajdywał odzwierciedlenie w twórczości pisarza. Wiodącymi kierunkowskazami stały się samotność, wyobcowanie, klęska, bezsilność i zadręczanie się. A jednak okazało się, że Ernst Pawel znakomicie ukazał nie tylko ciemną stronę Kafki, ale też sferę, do której docierało światło geniuszu, wyjątkowej inteligencji i poczucia humoru.
Złożona osobowość i sprzeczności z niej wynikające, wspomagane poczuciem zagrożenia, osobliwym podejściem do społecznym związków, w zadziwiający sposób nakręcały twórczość prekursora egzystencjalizmu, znakomicie manewrującego groteską i ironią. Człowieka traktującego pisarstwo jako sposób na określanie swojej osobowości. Autor przybliżał obraz Kafki jako człowieka wymykającego przypisywanej mu legendzie. Kreślił z innej perspektywy niż zazwyczaj psychologiczny portret. Sam będąc przyjacielem i wykonawcą testamentu Kafki, włączał do materiału wypowiedzi innych przyjaciół, fragmenty listów, odwołania do utworów, podróży i choroby. Zręcznie oplatał wszystko tłem historycznym, ogromną zawieruchą przetaczającą się przez europejskie kraje, atmosferą środowiska i mentalnością epoki. Prezentował prosty i rzetelny styl narracji, łączył cechy przenikliwości z precyzją. Odnosiłam wrażenie kompletności i dużej wartości biografii. Minęło już sporo czasu od poznawania przeze mnie dzieł Franza Kafki, teraz chętnie do części powrócę, jestem dobrze przygotowana do odświeżenia ich sobie i podchwycenia wypływających z nich przekazów.
5/6 – koniecznie przeczytaj
biografia, literatura, 504 strony, premiera 17.09.2025 (1984), tłumaczenie Irena Stąpor
Za możliwość przeczytania książki dziękuję Wydawnictwu Marginesy.
Twoja relacja z lektury świetnie oddaje kontrast między światłem a mrokiem, który zawsze otaczał postać Kafki.
OdpowiedzUsuńCiekawe że dzięki tej publikacji można poznać autora "Sklepów cynamonowych" z innej strony
OdpowiedzUsuńMiałam taki czas w swoim życiu (na etapie liceum), kiedy bardzo interesowałam się twórczością Kafki. W sumie chętnie do tego wrócę.
OdpowiedzUsuńPotrafisz bardzo rzetelnie napisać recenzję, co jestem któryś raz mile zaskoczona, ponieważ mnie przekonuje i szukam wytrwale danej pozycji by ją przeczytać.
OdpowiedzUsuńnie przepadam za biografiami, musiałabym już bardzo interesować się tematem, by sięgnąć po ten gatunek
OdpowiedzUsuńdyedblonde
Fascynująca twórczość to i fascynująca biografia - dzięki za polecajkę, na pewno po nią sięgnę
OdpowiedzUsuńTwórczość Kafki nigdy nie była mi bliska, więc raczej nie sięgnę po jego biografię. Choć z drugiej strony może zapoznanie się z jego życiem rzuciłoby inne światło na jego książki.
OdpowiedzUsuńTe słowa ,,Człowieka traktującego pisarstwo jako sposób na określanie swojej osobowości,, dały mi dużo do myślenia... czy przez pisarstwo, twórczość można rzeczywiście określić siebie, swoją osobowość?... Fantastyczna recenzja, niewiele słów, mnóstwo treści... Dziękuję bardzo.
OdpowiedzUsuńBiografia Pawela odsłania Kafkę jako twórcę rozdartego między mrokiem własnej psychiki a jasnością geniuszu, co czyni tę opowieść fascynującą i poruszającą.
OdpowiedzUsuńUwielbiam postać Franza Kafki. Tę mroczność i niedopowiedzenia. W Pradze zawsze odwiedzam ulicę Kafki, gdzie czuć atmosferę dekadencji - w muzeum, kawiarniach i sklepach poświęconych Jego życiu i twórczości. No i mam w palnie film o Kafce Agnieszki Holland. Książka zapewne trafi do mojej biblioteki.
OdpowiedzUsuńJakiś czas temu czytałam dużo biografii - chętnie poznam życie Kafki
OdpowiedzUsuń