niedziela, 9 czerwca 2024

SERYJNI MORDERCY

MOJE DWADZIEŚCIA LAT PRACY W FBI

ROBERT K. RESSLER, TOM SHACHTMAN

„Profilowanie psychologiczne – dedukowanie charakterystyki nieznanego przestępcy na podstawie oceny drobnych szczegółów związanych z miejscem zbrodni, ofiary czy innymi czynnikami dowodowymi – było wówczas (koniec lat siedemdziesiątych dwudziestego wieku) wciąż bardzo młodą gałęzią nauki (czy też sztuki).”

Gdyby książka wpadła w moje ręce trzydzieści lat temu, tak jak została napisana, z pewnością zrobiłaby na mnie większe wrażenie, przypuszczam nawet, że zachwyciłabym się jej zawartością. Sztuka profilowania seryjnych morderców zdynamizowała rozwój na tyle, że informacje z publikacji znajdziemy już w niemal każdej produkcji kryminalnej lub w powieściach detektywistycznych. Mimo wszystko, z zainteresowaniem wczytywałam się we wspomnienia Roberta K. Resslera poświęcone pracy w FBI, tworzeniu międzyagencyjnej komórki zajmującej się kreśleniem portretów oprawców na bazie miejsca zbrodni, dostrzeżonych dowodów i zebranych danych, rozmów z osadzonymi przestępcami. Ressler, chociaż sam nie był psychiatrą, znacząco przyczynił się do podniesienia rangi, konieczności zrozumienia umysłów brutalnych członków społeczeństwa, aby w przyszłości nie tylko szybciej ich łapać, ale również wcześniej ukrócić groźne działania.

Frapujące spojrzenie na sylwetkę sprawcy, rodzinne relacje, doświadczenia z dzieciństwa, typy charakterów, a nawet źródła morderstw. Psychologia przestępczości nie należy do łatwych dziedzin, cechuje ją wielki indywidualizm branych pod analizę przypadków, a zatem w dużej mierze skuteczność zależy od umiejętności sporządzającego profil. Nie ma mowy o gotowym podręczniku, który prowadziłby za rękę w nakreślaniu cech umysłu, zachowań i motywów mordercy. To właśnie Ressler wprowadził do obiegu pojęcie seryjnego mordercy, koncentrował się na behawioralnym podejściu do przestępczości, zbieraniu szczegółowych informacji o ofierze. Stworzył przełomowy program badań nad osobowością przestępczą. Ciekawie poznawało się pierwsze poczynania w tym zakresie, fazy morderstw, sposobów wysnuwania wniosków w oparciu o konkretne przypadki, interpretację charakterystycznych śladów zostawionych przez sprawców. Drapieżne fantazje oprawców wprowadzone w czyn, zakończone zabójczym rytuałem, zanurzenie w bagnie ludzkich zbrodni, dewiacje osobowości. Bycie wewnątrz umysłu mordercy i stamtąd patrzenie na świat, wszystko by lepiej uchwycić powtarzające się schematy i dowiedzieć się czegoś o pobudkach, które doprowadziły do morderstw.

4/6 – warto przeczytać
autobiografia, reportaż, 442 strony, premiera 23.01.2024 (1992), tłumaczenie Zuzanna Lomża
Tekst powstał w ramach współpracy z DużeKa.pl

11 komentarzy:

  1. Może i bym przeczytała. Dla fanów takich książek to ciekawa propozycja.

    OdpowiedzUsuń
  2. Brzmi ciekawie. Zapisuję tytuł i chętnie przeczytam.

    OdpowiedzUsuń
  3. Tym razem strzał w dziesiątkę, chętnie przeczytam tą ksiażkę!

    OdpowiedzUsuń
  4. Autobiografie potrafią mnie całkowicie wciągnąć, dlatego ta książka jest u mnie na liście.

    OdpowiedzUsuń
  5. Profilowanie to ciekawe doświadczenie. Jestem pod wrażeniem ile szczegółów można dostrzegać próbując stworzyć portret psychologiczny przestępcy.

    OdpowiedzUsuń
  6. Dziękuję za polecenie. Muszę sprawdzić czy jest dostępna w bibliotece.

    OdpowiedzUsuń
  7. Kiedyś lubiłam takie książki, słuchałam też podcasty. Myślę że po ten tytuł sięgnę.

    OdpowiedzUsuń
  8. Jestem ciekawa, książka z pewnością trafi na moją listę lektur.

    OdpowiedzUsuń
  9. Książka może mnie zainteresować. Myślę że ma wielu odbiorców ten tytuł.

    OdpowiedzUsuń
  10. Ciekawa propozycja. Mogłabym przeczytać.

    OdpowiedzUsuń
  11. Książka raczej mi się spodoba. Dawno nie sięgałam po tą tematykę.

    OdpowiedzUsuń