JAK MOCARSTWA ZROBIŁY Z CIEBIE BROŃ
MARK GALEOTTI
„Jesteśmy wolni. Wolni, by się podporządkować.”
Nie tyle wszystko jest wojną, jak oznajmia tytuł, a wszystko jest wykorzystywane jako narzędzie wojny. Mark Galeotti ukazuje, że współczesne powiązania między państwami i narodami, wyjątkowo silne, rozległe i różnorodne, bazują na ekstremalnej konkurencyjności i niestabilności, wymagają biegłości w grze pozorów, politycznych, ekonomicznych i kulturalnych. Daleko od jednoznaczności, kto jest wrogiem i przeciwnikiem, a kto przyjacielem i sojusznikiem, ze względu na sprzeczne kierunki interesów i ambicji. Ciężar wojny przenosi się z militarnych starć na pozamilitarną arenę. Pojawiają się nowe pola bitew, sposoby i narzędzia prowadzenia działań wojennych, zmienia się domena armii, definicja porządku globalnego, bezpieczeństwa, instrumentów obrony państwa i społeczeństwa.
Konwencjonalne myśli taktyczne ustępują miejsca rywalizacji bez zbrojnej walki, bez oficjalnego wypowiedzenia, za to w hybrydowym wydaniu. Z aktu czysto fizycznego do kampanii toczących się w wyobraźni i zbiorowej świadomości poprzez operacje informacyjne. Dezinformacja, cyberataki, demoralizacja, przestępczość, podstęp, terroryzm, ale również wykorzystanie prawa, gospodarki, sankcji, embarga, humanitaryzmu, pomocy, migracji, sztuki, literatury i nauki. Oczywiście, liczy się polityka, informacja, lobbying, propaganda, public relations, korupcja, pozyskiwanie wpływowych decydentów. Manipulacja kursem walut, popieranie bojkotów, tworzenie nielegalnych struktur i nadawanie im opiniotwórczych cech. Praktycznie wszystko zostaje bronią wojenną, także wewnętrzne i zewnętrzne społeczeństwo, społeczności, grupy, instytucje, czy jednostki. Galeotti obrazuje jak ważnym jest zmiana podejścia, by dostosować się do nowych wyzwań, w tym prywatyzacji wojny.
Rozpoczyna od dającego do myślenia wprowadzenia, opartego na futurystycznej wizji, a następnie poświęca uwagę zagadnieniom współczesnych wojen. Rozdziały poprzedza ilustrującymi tematykę krótkimi opowieściami, kończy zaś propozycjami dodatkowych lektur. Styl narracji swobodny, przyjazny i przejrzysty, chętnie zagłębiamy się w treść, tym bardziej, że autor przywołuje mnóstwo prawdziwych historii, które znakomicie wpasowują się w omawiane aspekty. Przykłady nie niosą efektu świeżości czy nowości, jednak zgromadzone w jednym miejscu znakomicie obrazują przesłania. Sporo miejsca Galeotti poświęca rosyjskiej strategii i taktyce, rozumiem reprezentacyjność przykładu, zwłaszcza w ujęciu napaści na Krym w dwa tysiące czternastym, lecz czuję niedosyt liczebności uzasadnień tez z innych części świata. W epilogu Galeotti odnosi się do ujęcia współczesnych wojen z perspektywy napaści Rosji na Ukrainę w dwa tysiące dwudziestym drugim roku.
4/6 – warto przeczytać
reportaż, 318 stron, premiera 26.04.2023 (2022), tłumaczenie Arkadiusz Romanek
Tekst powstał w ramach współpracy z DużeKa.pl
Wojny są straszne. Ludzkość powinna się opanować i zaprzestać tego strasznego procederu. Najbardziej żal mi niewinnych dzieci.
OdpowiedzUsuńLubię reportaże. Myślę, że ten też przeczytam z zainteresowaniem.
OdpowiedzUsuńMyślę, że chyba nie do końca odnalazłabym się w tej lekturze.
OdpowiedzUsuńTemat bardzo aktualny i istotny. Czytałem wiele książek na temat wojen i konfliktów, ale ta wydaje się skupiać na nowoczesnych aspektach walki.
OdpowiedzUsuńNie powiem, taka tematyka to mój konik. Zwłaszcza, że temat jak najbardziej na czasie wobec aktualnych wydarzeń
OdpowiedzUsuńCiekawa pozycja do nadrobienia. Wydaje się, że to książka, która wychodzi poza tradycyjne pojęcie wojny.
OdpowiedzUsuńNa ciekawy reportaż zawsze można się skusić, więc może tak zrobię.
OdpowiedzUsuńOsobiście unikam takich książek, bo bardzo przeżywam opisywane w reportażach wydarzenia, tym bardziej, jeśli chodzi o wojnę.
OdpowiedzUsuńOstatnio częściej sięgam po reportaże, a ten sprawia wrażenie naprawdę ciekawego.
OdpowiedzUsuń