DO ZOBACZENIA W ZAŚWIATACH Pierre Lemaitre

[PRZEDPREMIEROWO]

"Dla handlu wojna stwarza wiele korzyści, nawet po jej zakończeniu."

Spodziewałam się nieco innego klimatu, ale ten łotrzykowski z Francji tuż po zakończeniu pierwszej wojny światowej, podszyty satyrycznym spojrzeniem, wzbogacony kryminalną nutą, przekonał mnie do siebie. Wspaniały szlif pióra, narracja wybornie prowadzi czytelnika po wyśmienicie skonstruowanej intrydze, w której nie brakuje zaskakujących wydarzeń i zwrotów akcji. Dramatyzm przenikający losy bohaterów intensywnie odczuwalny, zwłaszcza pierwsza część powieści mocno oddziałuje na wyobraźnię odbiorcy. 

Przesłania pacyfistyczne wychwytujemy na każdym kroku przybliżanej historii, negację działań wojennych, podważenie jej zasadności, potępienie odwołań do patetycznych patriotycznych uniesień, a później zobojętniałego braku opieki dla byłych żołnierzy ze strony państwa. Ogromnym plusem powieści są mistrzowsko nakreślone portrety psychologiczne postaci, wyraziste, różnorodne, kontrastowe, z dużą domieszką cech charakteryzujących ówczesną epokę. Ukazujące co tak naprawdę wojna robi z ludźmi, jakie spustoszenie zasiewa w ich umysłach, jak dewastuje uczucia, rujnuje marzenia, odbiera prawo do normalnego życia. Zastanawiające, że tak naprawdę nie ma wygranych, każdy z bohaterów coś traci w imię rozmaitych idei, związanych z przeszłością czy teraźniejszością. Natychmiast typujemy swoich ulubieńców, ale i też uważnie śledzimy przeciwstawne im osobowości. Inteligentna i ambitna powieść, z mocną wymową, z pewnością warto na nią zwrócić uwagę, rewanżuje się zadowoleniem i satysfakcją czytelniczą.

Obserwujemy niezwykłą męską przyjaźń zrodzoną w osobliwie dramatycznych okolicznościach, łączącą Alberta Maillarda, flegmatycznego młodzieńca ze smykałką do liczb, i Edouarda Pericourta, młodego artysty uwielbiającego rysować. Ostatnie dni pierwszej wojny światowej, ostatni atak na niemieckie pozycje i ostatni zryw dowódczy brutalnego nieokrzesanego Henriego D'Aulnaya-Pradelle. Pierwsze lata pokoju ciężkie dla zwykłych weteranów, pozostawionych samych sobie, bez odpowiedniego wsparcia i motywacji, ale nie dla ich cwanego i przebiegłego dowódcy, potrafiącego doskonale ustawić się w nowej sferze towarzyskiej i biznesowej, czerpać oszałamiające korzyści z wojennych i powojennych konsekwencji. Albert i Edouard wpadają na wyrafinowany plan, aby odmienić niekorzystne dla nich oblicze losu, a przy okazji wziąć odwet za doznane krzywdy i straty. Do czego ich to doprowadzi? Na umiejętność pierwszorzędnego oddania wątków psychologicznych, dylematów moralnych, ciemnej strony ludzkiej natury, zwróciłam uwagę już przy innej powieści autora, thrillerze psychologicznym "Trzy dni i jedno życie".

4.5/6 - warto przeczytać
literatura współczesna, 544 strony, premiera 16.08.2018 (2013)

tłumaczenie Joanna Polachowska i Oskar Hedemann
Za możliwość przeczytania książki dziękuję Wydawnictwu Albatros.