LOGIN Tomasz Lipko

"Stwórca widzi wszystko."

Niewątpliwy walorem książki jest uświadomienie ludziom, jak wielkie zagrożenia i pułapki czyhają na współczesne społeczeństwo ogarnięte bezgraniczną sympatią wobec social mediów. Z beztroską, a nawet nonszalancją, udostępniamy mnóstwo informacji z różnych sfer naszego życia, a zwłaszcza prywatnych, tworząc niejako równoległą wirtualną rzeczywistość, jakże barwną, ale fałszywą. Użytek, jaki z tego mogą zrobić, a już dowody są na to, że robią, rozmaite organizacje, powinien uruchomić głośny dźwięk alarmu. Atakowani jesteśmy ze wszystkich stron, dowolnymi kanałami komunikacji, spersonalizowanymi reklamami, zatruwającymi nasz wolny czas i brutalnie ingerującymi w swobodę podejmowania decyzji. Graniczy z cudem uwolnienie się od nich, nie pomogą tu żadne przepisy prawne, miałka papka narzucana jest ze wszystkich stron. Wiadomo, wielki biznes, finanse i polityka rządzą się swoimi prawami, społeczeństwo mogłoby coś zmienić, ale jednostki z góry skazane są na przegraną.

A co jeśli wskoczymy na wyższy poziom monitoringu i inwigilacji? Kiedy informatyczne systemy, a w zasadzie złożone sieci, wykroczą daleko poza przydzielone im oficjalne funkcje, staną się narzędziem kształtowania opinii na masową skalę, sprawowania kontroli w nieograniczonym zakresie, dzierżenia niepodzielnej władzy, pod płaszczykiem pozornie słusznej definicji troski i opieki. A gdyby na domiar złego, zaawansowana wielosegmentowa sztuczna inteligencja nie tylko zbierała wszelkie dane, szczegółowo obrabiała je według wskazanych priorytetów, ale również poddawała je celowemu fałszerstwu i perfidnej manipulacji. Czy jako ludzie jesteśmy w stanie obronić przed czymś, co sami stworzyliśmy, a co wymknęło się spod kontroli i uwolniło własny potencjał wynikający w wielomilardowych opcji samouczenia się? Rozważania snujemy na międzynarodową skalę i wcale nie tak bardzo w oderwaniu od rzeczywistości.

Doskonale uwidaczniają się zatem główne grzechy ludzkości, na rozpatrywanym etapie rozwoju cywilizacji prym wiodą pycha i chciwość, zaraz za nimi gniew, zazdrość i nieczystość, do kompletu lenistwo i nieumiarkowanie. I taki też mamy nagłówkowy podział powieści, w której wiele się dzieje, dynamiczne rytmy nie zwalniają od pierwszych do ostatnich stron. Ciekawy zabieg uczynienia głównym bohaterem proboszcza parafii, człowieka z jednej strony oddanego boskim naukom, z drugiej zdecydowanie mającego się z czego spowiadać. Odwieczny dualizm i dwoistość natury, dychotomiczne spojrzenie na każdy aspekt życia, walka dobra ze złem, przeciąganie liny między dwoma przeciwstawnymi siłami. Wcześniej zaczęłam domyślać się pewnych zwrotów akcji, dostrzegać wskazówki, ale w większej części historii prowadzona byłam na manowce, plus za finalną odsłonę opowieści. Thriller, a właściwie cyberthriller, trzyma czytelnika w niepewności i zaangażowaniu, skłania do przemyśleń i refleksji, wystawia na próbę spojrzenie na obecne trendy społeczne i filozoficzne. Dreszcze przechodzą, kiedy uświadomimy sobie, że pełne prześwietlenie przeszłości człowieka, podobnie jak nieustanna obserwacja, nie są wcale niemożliwe i niewykonalne, zwłaszcza przy wsparciu nowoczesnych technologii. Podobało mi się, momentami było miękko i zabawnie, kiedy indziej szorstko i prawdziwie, a więcej niż szczypta zatrwożenia i zagrożenia intrygująco podgrzewała atmosferę.

4/6 - warto przeczytać
thriller, 374 strony, premiera 04.09.2019
Za możliwość przeczytania książki dziękuję Wydawnictwu Literackiemu.