CHWAŁA RZYMU Jak tworzyło się imperium

ANTHONY EVERITT

"Często się mówi, że historię piszą zwycięzcy, ale w wypadku Rzymu narrację zdominowali przegrani... Przywoływali oni wizję Rzymu, która pozostaje wciąż żywa mimo upływu dwóch tysięcy lat."

Odbyłam już jedną wędrówkę szlakiem starożytności z Anthonym Everittem w ramach spotkania z historią "Chwała Aten". Okazała się interesującym i wciągającym doświadczeniem, zatem bardzo chętnie sięgnęłam po nową chwałę, tym razem w rzymskiej odsłonie.

Wrażenie czytelnicze podobne do poprzednich, przyjemnie mknęło się po stronach książki, odświeżało wiedzę, absorbowało nowe informacje, poddawało refleksjom z historycznym rysem. Autor snuje opowieść o Rzymie w zajmującym i entuzjastycznym stylu. Nie obarcza odbiorcy uszczegółowionymi danymi, koncentruje na tym, co najważniejsze, co faktycznie powinniśmy wynieść z ogólnych przesłanek i niezbędnych podstaw. Zaznajomienie z materiałem pomaga w lepszym zrozumieniu przeszłości i jej ogromnego wpływu na współczesne odniesienia zachodniej cywilizacji. A które z miast nie łączy tak doskonale tego, co było, z tym, co dzieje się teraz, co będzie miało miejsce za chwilę, jak nie Rzym?

Publikacja zawiera trzy segmenty, pierwszy obejmuje powstanie Rzymu i królewskie rządy, drugi przybliża podbój Italii i konflikt ustrojowy, trzeci omawia republikę śródziemnomorskiego mocarstwa. Everitt przedstawia zagadnienia z różnych ujęć, mieszanki aspektów społecznych, prawnych, politycznych w ujęciu wewnętrznym i zewnętrznym, wojskowych, religijnych, sztuki i architektury. Ale to również barwne portrety znaczących osobistości, tych, którzy pracowali na szacunek, sławę i chwałę, oraz tych, którzy podążali szlakiem kompromitacji, zdrady i destrukcji. A że ludzka natura nigdy niej jest czarno-biała otrzymujemy zestawienie ciekawych postaci.

Autor zgrabnie miesza legendy i fakty, wplata mnóstwo ciekawostek i anegdot, fragmentów dzieł i cytatów, czym ubarwia opowieść i ułatwia zapamiętywanie danych. Lekka popularnonaukowa forma przedstawiania postaci, miejsc, zdarzeń i dat, sugestywne zwracanie uwagi na ich kontekst i ważność. Nie trzeba znać biegle historii, aby swobodnie wejść w publikację, a zatem świetna rzecz na poszerzanie horyzontów. Pomocą służy tablica chronologiczna i indeks wyszukiwania, zaś przypisy ciekawie dookreślają kontekst. Warto zaplanować spotkanie z książką.

4.5/6 - warto przeczytać
literatura popularnonaukowa (historia), 462 strony, premiera 19.05.2020 (2012)
tłumaczenie Norbert Radomski
Tekst ukazał się pierwotnie na DuzeKa.pl

CHWAŁA ATEN Anthony Everitt

DZIEJE NAJWSPANIALSZEJ CYWILIZACJI NA ŚWIECIE

"Jak to możliwe, że tak niewielka społeczność, licząca około dwustu tysięcy dusz... zdołała wydać wybitne umysły w tak wielu dziedzinach ludzkiej działalności oraz stworzyć jedną z największych cywilizacji w dziejach świata?"

Interesująca wędrówka w przeszłość szlakiem starożytnych Aten. Powtórka z historii w przystępnej i wciągającej formie, a także porcja nowej wiedzy i ciekawostek. Odpowiada mi styl autora, wyrazisty, przejrzysty, bez niepotrzebnego naukowego żargonu czy zbędnego nagromadzenia nadmiaru informacji. Lekka popularnonaukowa forma przedstawiania postaci, miejsc, zdarzeń i dat, a także sugestywne zwracanie uwagi na ich kontekst i ważność. Przyjemne zapoznawanie się z dziejami rozkwitu i upadku Aten, wyjątkowymi osiągnięciami mieszkańców, etapami tworzenia demokracji, rozwojem filozofii, zdolności oratorskich, histografii, matematyki, nauk przyrodniczych, architektury i sztuki. Autor dopowiada, że choć niewątpliwie Ateńczycy uczestniczyli w ogólnym rozwoju świata helleńskiego, ale też chętnie zapożyczali idee i technologie od swoich sąsiadów.

Kształtuje się obraz Ateńczyków jako kreatywnych, otwartych i entuzjastycznie nastawionych do zmian. Ciekawie było zanurzyć się w obrazie ich codziennego życia, tradycji, zwyczajach, obrzędach, społecznych postawach, żarliwej religijności, kulcie bogów z Olimpu, oraz gospodarczych i politycznych reformach. Spojrzenie na sportowe aktywności, specjalizacje warsztatów, charakter rolnictwa, a także rolę kobiet wytyczoną przez prowadzenie domu i wychowywanie dzieci. To także źródła pojęcia ostracyzmu, głosowania za pomocą glinianych skorupek z nazwiskiem obywatela, którego wyklucza się ze społeczności. Zajmująco poznaje się mit założycielki miasta. Wiele miejsca poświęcono zmiennym kolejom wojennych losów, krwawym bitwom, najazdom, rozejmom. Nawiązania do Sparty i Presji, tak aby w odpowiednim świetle uchwycić podstawy i otoczkę ateńskiej historii. Bo w końcu w wielkiej politycznej rozgrywce, jaka od szóstego wieku przed naszą erą toczyła się przez dwieście lat we wschodniej części basenu Morza Śródziemnego, uczestniczyło właśnie tych trzech potężnych graczy. Publikacja oparta na bogatej bibliografii, uzupełniona przypisami, a dla ułatwienia śledzenia fabuły także osią czasu, słowniczkiem, indeksem, mapami i fotografiami.

4.5/6 - warto przeczytać
literatura popularnonaukowa (historia), 558 stron, premiera 21.11.2017
tłumaczenie Adam Bukowski i Jacek Środa
Za możliwość przeczytania książki dziękuję Wydawnictwu Rebis.