KSIĘGA DINY Herbjørg Wassmo

DINA tom 1

"Żal to obrazy, których nie można zobaczyć, a które mimo wszystko trzeba w sobie nosić."

Już po pierwszych rozdziałach książki dostałam potwierdzenie wysuwanych przypuszczeń, że przybliżana historia może mnie mocno wciągnąć i zafascynować. Autorka w pięknym stylu snuje opowieść, dbając o wysoki stopień realizmu dnia codziennego, ale jednocześnie odwołuje się do ulotnych duchowych spraw. Poprzez sugestywne opisy przenosimy się w norweskie klimaty połowy dziewiętnastego wieku. Poznajemy ówczesne uwarunkowania i mentalności społeczne na tle życiowych zmagań i wojennych nut przenikających do świata mieszkańców małej osady Reinsnes. Dostrzegamy charakterystyczną surowość, przenikliwą naturalność i niewymuszoną szczerość, to potrafi fascynująco urzec.

Podobała mi się podróż przez cienką granicę między krainą zmarłych a sferą żywych, różnobarwna melodia rozbrzmiewająca w duszach ludzi, kunsztownie oddane echa przemijania, towarzystwa przemocy, kresu i śmierci. Ale również niezwykła odwaga, wierność wyznawanym wartościom, oddanie rodzinie, umiejętność udzielania pomocy i stawania w obronie praw, czy dotyczą one indywidualnych pragnień, czy grupowych potrzeb, czy solidarnej przynależności. Ścieżki życia wyrazistych i przekonujących bohaterów przeplatają się we frapujący i tajemniczy sposób. Silnie wyczuwamy ich obecność, delektujemy się różnorodnością, prawdziwością w pokonywaniu przeciwności, buntowaniu się przeciw nieprzyjaznemu przeznaczeniu.

Z napięciem i zaangażowaniem przyglądałam się głównej postaci powieści, nieszablonowej i złożonej osobowości, której dramatyczne wydarzenia z dzieciństwa pozostawiły głębokie i bolesne bruzdy na psychice. Wspaniale było odszyfrowywać postawy Diny, nieodgadnione zachowania, impulsywne czyny, oraz przypatrywać się zmianom dokonującym się w jej charakterze i powierzchowności. Powiedzieć, że to osoba harda, porywcza, nieokiełznana, niepokorna i uparta, to wciąż za mało, kobieta wyprzedzająca swoje czasy, szokująca i prowokująca, urzekająca namiętnością, dzikością i bezpośredniością, ale też bezbronnością i wrażliwością. Niezwykle trudno przewidzieć jej ruchy i zamierzenia, nieustannie wychwytujemy przeciwieństwa, magnetycznie przyciąga nas do siebie, choć czasem niełatwo ją lubić.

Pomysłowa fabuła, której nie brakuje szybkich uderzeń, jednak prym wiodą spokojne rytmy. Wszystko splatają emocje targające człowiekiem, te dobre i te złe, odpowiednio dobrane i wymieszane, gdzie samotność i bliskie więzi dopełniają się wzajemnie. Napotkamy także zabawne odniesienia do kobiecych i męskich portretów, wspaniale rozpisane dialogi, bogato wspierające wątki opowieści. Styl narracji zapewnia płynne pochłanianie podróży czytelniczej. Niełatwo jest oderwać się od stron książki, cudownie hipnotyzuje, zagłębiając się w nią mamy wrażenie przenoszenia się w czasie i miejscu. Specyficzna książka, ale zdecydowanie ma w sobie to coś wyjątkowego, zatraciłam się w niej, bardzo mi się spodobała.

"Syn szczęścia" tom 2, "Dziedzictwo Karny" tom 3

5.5/6 - koniecznie przeczytaj
literatura współczesna, 580 stron, premiera 18.06.2014 (1989), tłumaczenie Ewa Partyga
Za możliwość przeczytania książki dziękuję Wydawnictwu Smak Słowa.