OSTATNI Hanna Jameson

"Mam wrażenie, że w hotelu jest więcej osób, niż nam się wydaje."

Powieść atrakcyjnie splata kilka wątków, jednocześnie ciekawie miksuje kawałki łamigłówek i zagadek. Postapokaliptyczny klimat wzbogacają elementy kryminału, sensacji i obyczajowych nut. Aspekty głębokiej izolacji, wyjątkowości przeżycia, walki o przetrwanie, podgrzewają niepewność i niepokój. Zwłaszcza pierwsza połowa książki przyciąga uwagę, zgrabnie buduje napięcie, wystawia czytelnika na strumień niewiadomych i sekretów. Druga połowa nie okazuje się już tak mocno zajmująca, rozbija się o fale przeciętności i szablonowości.

Na wiele miast, rozsianych po całym świecie, spadają bomby nuklearne, skazując miliony ludzi na zagładę, dewastując środowisko naturalne, wprowadzając całkowity chaos i panikę. W usytuowanym w odosobnieniu hotelu, skrytym wśród gęstego lasu, przed zewnętrznym zagrożeniem chroni się dwudziestka ludzi. Bardzo odmienni osobowościowo, reprezentujący różne warstwy społeczne, rozmaicie podchodzący do tematu przeżycia. Wśród nich historyk John Keller, który prowadzi kronikę wydarzeń i osobiste zapiski.

Kluczowa postać wydaje się zupełnie przeciętną osobą, nie jest superbohaterem, a jednak potrafi aktywnie włączyć się w czynienie życia garstki tych, co przetrwali, zorganizowanym, naturalnym i znośnym. Mężczyzna prowadzi prywatne śledztwo w sprawie zamordowania dziewczynki, której ciało odnaleziono w hotelowym zbiorniku wody pitnej. Sprawia wrażenie lekkiego nieudacznika i niezdary, nie kieruje się logiką w zachowaniu. Swobodnie wydobywa od ludzi prywatne tajemnice, lecz zamiast zatrzymywać je dla siebie, szybko dzieli się nimi z innymi. Nie przekonuje postawą, czasami zachowuje się jak rozkapryszone dziecko, ale nie ma się co dziwić, świat, jaki znał i na jakim mu zależało, minął bezpowrotnie, zaś on robi wszystko, aby odwrócić uwagę od wyrzutów sumienia i poczucia winy w odniesieniu do swojej rodziny, od której nie ma znaku życia.

Hanna Jameson dość swobodnie podeszła do racjonalności i spójności przybliżonego świata po nuklearnej zagładzie, środków komunikowania się, skażenia atmosfery, dostępu do wody, prądu, żywności, artykułów pierwszej potrzeby. Kiedy było to wygodne wszystko sprawiało wrażenie prawidłowego działania i dostępności, a kiedy intensyfikowała się izolacja nic nie funkcjonowało tak jak należy. Przeszkadzała niekonsekwencja w snuciu opowieści, choć rozumiem, czym kierowała się autorka, elastycznie dostosowując tło do tego, co było naświetlane na pierwszym planie. Próba zastanowienia się nad tym, w jaki sposób zmienia się człowiek w obliczu zagrożenia śmiercią, nieuchronności strat, traumatycznych doświadczeń i rywalizacji o życie?

Postaci cechuje mieszanka dobrych i złych cech, ukazują zafałszowane i prawdziwe oblicze, decydują się na drastyczne kroki lub wycofują się z wszelkiej aktywności. Ale są tacy, którym zależy na dobru ogółu, podporządkują własne interesy potrzebom tych, co przetrwali, pragną, by pozostali czuli ich użyteczność i przydatność. Ale czy faktycznie tylko takie motywy nimi kierują? A może ich tajemnice są po prostu pilniej strzeżone? Zakończenie rozczarowało, spodziewałam się wnikliwszej analizy, lepszych posunięć, elementu zaskoczenia, materiału do refleksji. Książka zapewnia dreszczyk emocji, lecz nie jest on intensywny, sympatycznie się ją czyta, choć nie pozostanie w pamięci, pasuje do wypełnienia wolnego czasu, ale nie w zobowiązującej formie.

3.5/6 - w wolnym czasie
thriller dystopijny, 422 strony, premiera 15.01.2020 (2019), tłumaczenie Paulina Broma
Za możliwość przeczytania książki dziękuję Wydawnictwu Czarna Owca.