sobota, 11 czerwca 2022

ROK 1984

GEORGE ORWELL

"Wojna to pokój, wolność to niewola, niewiedza to siła."

Powieść zakwalifikowana do gatunku fantastyki, jednakże ogrom w niej prawdy, zatrważające, że wciąż aktualnej i podejrzewam, że jeszcze przez kolejne pokolenia absorbowanej w praktycznym wymiarze. Wciągamy się w trafne spostrzeżenia, nie trzeba specjalnie doszukiwać się skojarzeń, same natychmiast napływają do głowy. Interesująco wędruje się ścieżką refleksji, niestety o ponurym i zatrważającym zabarwieniu. George Orwell rewelacyjnie zagląda w głąb mrocznej duszy społeczeństwa, społeczeństwa dającego sobą sterować, omamić się jedynie słuszną ideą, stroniącego od bezpośredniej walki o prawa. Do perfekcji przemyślane i przedstawione polityczne reguły. Genialne zrozumienie praw rządzących propagandą. Zamknięcie głównego bohatera w pudełku niemyśli, nieżycia i niesamostanowienia. Jednostka, która w ten czy inny sposób musi podporządkować się, uznać wyższość oficjalnych koncepcji, zapomnieć o wewnętrznym ja, o człowieczeństwu. 

Dreszcze przechodzą, kiedy czyta się ten tytuł. Pozornie wymyślone wizje, antyutopijne przewidywania, swoisty plakat obrzydliwości. Dyktatorskie rządy, wszechobecna inwigilacja, brak wolności słowa, nowomowa, zakaz wyrażania własnych myśli, indoktrynacja od dzieciństwa. Zmienianie przeszłości, kontrolowanie rzeczywistości, uniformizacja literatury, mediów, stylu życia, rodziny i samotności. Polityczne czystki, ewaporacja istnienia i wszelkich śladów po obecności skazanych jednostek. Przerażające, jak dziś wiele tych elementów obserwujemy w prawdziwym świecie, nawet w takich szczegółach jak zawężonego i bezkrytycznego myślenia, redukcji słów w oficjalnym i potocznym języku, a nawet ścieśniania zakresu świadomości, negowania zdrowego rozsądku i szerokich horyzontów. Sterowanie nastrojami poprzez straszenie wojną, wrogami ludu, pandemią, terroryzmem, aby tylko utrzymać pożądany porządek władzy i przywilejów. Przyciąganie w stronę prymitywnego patriotyzmu milionów ludzi o tej samej twarzy. Im więcej doświadczeń wyniesionych przez czytelnika z ekonomicznej i politycznej sfery, tym większe zrozumienie przesłań powieści. "Rok 1984" powinien każdy przeczytać, bez znaczenia czy jako aktywny czy bierny odbiorca politycznej aktywności, dostarcza wiele materiału do gorzkich przemyśleń. Zachęcam również do sięgnięcia po "Ministerstwo Prawdy. Biografię Roku 1984 Orwella" Doriana Lynskeya, oraz jak najbardziej "Folwark zwierzęcy" George'a Orwella.

5/6 - warto przeczytać
fantastyka, klasyka, 350 stron, premiera 05.04.2022 (1949), tłumaczenie Andrzej Jankowski
Za możliwość przeczytania książki dziękuję Wydawnictwu Rebis.

17 komentarzy:

  1. Klasyka, którą warto poznać i mieć w swojej bibliotece.

    OdpowiedzUsuń
  2. Ta książka chyba nigdy nie straci swojej aktualności, każdy powinien ją przeczytać!

    OdpowiedzUsuń
  3. Och uwielbiam i ciągle wracam. Nie wyobrażam sobie współczesnej literatury bez tej książki.

    OdpowiedzUsuń
  4. Kiedyś trochę fantastyki czytałam, ciekawe czy to by mi się spodobało

    OdpowiedzUsuń
  5. Prawdziwa klasyka, obok której nie sposób przejść obojętnie. Zdaje się, że czas ją sobie przypomnieć.

    OdpowiedzUsuń
  6. Już od dawna mam ją w planach, ale jeszcze jej nie poznałam.

    OdpowiedzUsuń
  7. Wydaje mi się, że kiedyś czytałam, ale koniecznie muszę do niej wrócić. Dzięki za przypomnienie!

    OdpowiedzUsuń
  8. To na pewno ponadczasowe wydanie, które warto mieć na uwadze.

    OdpowiedzUsuń
  9. Bywa, że wcześniejsza fantastyka niekiedy staje się rzeczywistością.

    OdpowiedzUsuń
  10. Od lat obiecuję sobie, że w końcu skuszę się na tę lekturę.

    OdpowiedzUsuń
  11. To jedna z tych klasycznych książek, które wciąż mam do nadrobienia.

    OdpowiedzUsuń
  12. Cieszę się, że wciąż są wydawane wznowienia tego dzieła.

    OdpowiedzUsuń
  13. Jestem bardzo ciekawa tej książki. Ma piękna okładkę, która mnie do niej przyciąga 😉

    OdpowiedzUsuń
  14. Kiedyś czytałam, ale chyba trzeba do niej wrócić i przeczytać jeszcze raz...

    OdpowiedzUsuń
  15. Uielbiam powieści Orwella. Są ponadczaspowe i zawsze trafiają w punkt, nie ważne na którym etapie by się je czytało. Kinga

    OdpowiedzUsuń