środa, 19 kwietnia 2017

URODZIĆ DZIECKO Kristina Sandberg

MAJ tom 1

[PRZEDPREMIEROWO]

"Gdyby tak można było wysiąść. Zniknąć, rozpłynąć się w powietrzu, chociaż na jakiś czas. I wrócić w nowej postaci. Gdyby mogła usunąć ze swojego życia ostatnią jesień. A może zachowa ją, zamieni w asa w rękawie, który już nigdy nie pozwoli jej powiedzieć przepraszam."

Byłam zaskoczona wnikliwością, precyzją i bezpośredniością, z jaką Kristina Sandberg przedstawiła obraz szwedzkiej kobiety z końca lat trzydziestych dwudziestego wieku. Doskonale odbieramy wszelkie odczucia, emocje, myśli, opinie głównej bohaterki, dotyczące nie tylko kluczowych spraw, ale także tych tylko pozornie błahych i nieistotnych, a jednak składających się na całościowy obraz postaw i osobowości. Towarzyszymy Maj Olausson zaledwie rok, a jak wiele wydarzyło się w jej życiu, jak bardzo się ono zmieniło, w jakim stopniu dwudziestoletnia kobieta uległa wewnętrznej przemianie, jak dalece ewoluowały jej poglądy, marzenia, spojrzenie na ludzi i otaczający ją świat. Jesteśmy pod wrażeniem drobiazgowości odmalowywanych przez autorkę różnych obrazów życia, użytych barw i tonów, w których niestety wiodący prym wydają się wieść te przypisane zawodowi, niespełnieniu, rozżaleniu, rozczarowaniu i nieszczęściu.

Po początkowej trudności ze zgraniem się z rytmem powieści, z każdym nowym wydarzeniem i towarzyszącym mu zajmującym opisem, coraz bardziej przekonywał mnie jej styl i klimat. To nie opowieść do szybkiego czytania, ale świadomego zagłębiania się w najwrażliwszą odsłonę istoty kobiecości, szeroko rozwiniętych początkowych aspektów macierzyństwa, odnajdywania się w trudnej roli żony, prób nawiązania bliskich relacji z rodziną męża. Spojrzenie na ówczesne prawa kobiety, przypisaną odgórnie przez społeczeństwo pozycję, oczekiwane postawy, zachowania i obowiązki. Potrzeby bliskości, zrozumienia i akceptacji, stojące w kontraście do faktycznych uwarunkowań, tak bardzo rozbieżnych właśnie w przypadku Maj. Przymuszone przez niechcianą ciążę małżeństwo pochodzącej z prowincji dziewczyny z synem zamożnego fabrykanta, Tomasem Berglundem, zapowiada się na wielki zawód, graniczący z poczuciem wstydu i zaprzestaniem oczekiwań wobec życia. Młoda spragniona miłości kobieta i dużo starszy od niej mężczyzna po przejściach, całkowicie odmienne charaktery, spojrzenie na świat, wyobrażenie związku, jedyne co ich łączy to dziecko. Dwa elementy układanki, które zupełnie do siebie nie pasują, gryzą się formą i kolorem, nie znają się, nic o sobie nie wiedzą, nie mają wspólnych tematów do rozmów, a co więcej, zaczynają negatywnie działać na siebie nawzajem.

Wzrusza dotkliwa samotność Maj, odseparowanie od rodziny i przyjaciół, pewien rodzaj alienacji środowiskowej, poczucie niskiej wartości, wrażenie bycia pod ciągłym ostrzałem ludzkich oczu, nieustannej oceny i krytyki. Narzucone normy społeczne, którym trzeba sprostać, aby nie narazić na szwank wizerunku fabrykanta. I do tego jakby klaustrofobiczne ograniczenie tylko do rodziny męża, jego znajomych, niemożność odwiedzenia schorowanej matki, podtrzymania bliskich więzi z ojcem i rodzeństwem. Narastająca niemoc, strach, lęki, wątpliwości, wahania, dojmujący żal, że życie nie obrało innego scenariusza, że jedna chwila tak bardzo potrafi zdominować jego dalszy ciąg. Usilne starania, aby zapomnieć o dawnej miłości Eriku, a jednocześnie wpasować się w nowy układ, być może nauczyć się kochać na nowo. Czy faktycznie tak już ma wyglądać życie Maj, niczego nie można już w nim zmienić, wywalczyć przestrzeni dla siebie? Powieść wyzwala wiele emocji i refleksji, warto się z nią zagłębić, jestem bardzo ciekawa kontynuacji trylogii.

4.5/6 - warto przeczytać
literatura współczesna, 548 stron, premiera 20.04.2017 (2010)
tłumaczenie Elżbieta Frątczak-Nowotny
Za możliwość przeczytania książki dziękuję Wydawnictwu Prószyński i S-ka. :)

88 komentarzy:

  1. Widzę, że książka pełna dużej dawki emocji. Mojej narzeczonej na pewno się spodoba.

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. warto sięgać po takie książki, odkrywają one dużo ścieżek jakimi podąża nasz umysł

      Usuń
  2. Jak siostra będzie mogła się porządnie skupic na lekturze to jej ten tytuł podsunę :)

    OdpowiedzUsuń
  3. Ja bardzo chętnie przeczytam tę książkę. Najbardziej intryguje mnie tło społeczne :)

    OdpowiedzUsuń
  4. Nie wiem dlaczego, ale kojarzy mi się to z powieścią "Bez czci i bez wiary" Elżbiety Wardęszkiewicz. Kobieta i mężczyzna, związek bez przyszłości, brak uczuć pomiędzy kochankami i jedyne co ich łączy - to dziecko. Tylko tutaj mamy również motyw przemocy fizycznej oraz psychicznej, u Ciebie w recenzji tego nie ma, więc to taka większa różnica.
    No i w "Bez..." tłem jest czas stanu wojennego, więc pozycja kobiety również jest mocno zróżnicowana względem dzisiejszej.
    Tak czy siak - ogromnie mnie zaciekawiłaś tą książką. Lubię, kiedy powieść porusza wiele strun, łamie serce lub po prostu jest nagromadzeniem emocji. A jak opowiada o poważnym problemie, to już musi zostać umieszczona na mojej liście "do przeczytania" :)

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Nie mogę się już doczekać kolejnego tomu, mam wrażenie, że właśnie ten okres w życiu Maj najbardziej będzie do mnie przemawiał. :)

      Usuń
  5. Idealna książka dla mnie! Chłonę wszystko co jest związane ze Szwecja, a tutaj proszę - tak wnikliwy obraz szwedzkiej kobiety. Dodatkowo nakreślenie tła społecznego dawnych czasów. Dzięki za propozycję!

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Bardzo się cieszę, że udało mi się zwrócić Twoją uwagę na tę propozycję czytelniczą, wspaniałego zaczytania. :)

      Usuń
  6. Ciekawy czas - lata 30-te XX wieku. Zwłaszcza sytuacja kobiet wówczas mnie interesuje. Dzięki za polecenie!

    OdpowiedzUsuń
  7. Choć nie w moim guście, to myślę, że mogłaby mnie wciągnąć ta książka, brzmi bardzo ciekawie.

    OdpowiedzUsuń
  8. Brzmi interesująco, jednak uważam że to nie jest książka dla mnie :) Myślę, że kiedyś przyjdzie na taką literaturę czas. Póki co zagłębiam się w fantastyke i kryminały :)

    Pozdrawiam serdecznie

    OdpowiedzUsuń
  9. Po Twojej recenzji, nabieram przekonania, że mogłaby mi się ta książka spodobać :)

    OdpowiedzUsuń
  10. Tym razem czuję, że nie odnalazłabym się w tej propozycji. Chociaż, może dam się zaskoczyć?

    OdpowiedzUsuń
  11. Jak najbardziej dla mnie. Jestem bardzo ciekawa życia bohaterki i realiów tamtych czasów.

    OdpowiedzUsuń
  12. Mimo że akcja powieści toczy się w zupełnie innych czasach - myślę, że nawet teraz wiele kobiet mogłoby powiedzieć o sobie, że znajdują się w podobnej sytuacji jak bohaterka. Na pewno jest to lektura, nad którą warto się pochylić - i bardzo chętnie to uczynię :)

    OdpowiedzUsuń
  13. Myślę że chętnie sięgnę po tę lekturę, czasy moze inne ale temat nadal aktualny

    OdpowiedzUsuń
  14. Taki wciągający opis, dlaczego tylko 4,5?

    OdpowiedzUsuń
  15. Książka wygląda na ciekawą, chetnie przeczytam :)

    OdpowiedzUsuń
  16. Mam e-booka i na pewno go przeczytam ;)

    OdpowiedzUsuń
  17. Szwecja lat trzydziestych ubiegłego wieku to zupełnie inny świat. Historia kobiety do niego należącej może być niezwykle interesująca, szczególnie, jeśli autorka tak dalece skupia się na dojrzewaniu postaci :)

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Wyczekuję kolejnych tomów, bo trylogia zapowiada się naprawdę interesująco. :)

      Usuń
  18. Jakoś na trylogię nie mam ochoty...

    OdpowiedzUsuń
  19. I kolejny tytuł do "spróbowania". Zachęciłaś mnie swoją recenzją i wysoką oceną!

    OdpowiedzUsuń
  20. Książka jak najbardziej dla mnie! Z niecierpliwością czekam na okazję, aby ją przeczytać :)

    OdpowiedzUsuń
  21. Długo zastanawiałam się czy to powieść dla mnie, ale odpuściłam. Teraz trochę żałuję :)

    OdpowiedzUsuń
  22. Sprzeczne, niepasujące do siebie charaktery... Mogłoby mnie to zainteresować. Nie przypominam sobie, bym w ostatnim czasie czytałam podobną książkę. Taki powiew świeżości może dobrze mi zrobić :)

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Tak, książka zupełnie inna niż te, które ostatnio miałam okazje przeczytać, dlatego też między innymi zdecydowałam się po nią sięgnąć. :)

      Usuń
  23. Zapowiada się interesująca, emocjonująca lektura, być może się na nią skuszę. Pozdrawiam :)

    OdpowiedzUsuń
  24. Już na wstępie współczuję bohaterce i wyobrażam sobie, że nie będzie to przyjemna historia. Ale mimo tego chętnie ją poznam, bo jestem ciekawa realiów życia w ówczesnej Szwecji oraz losów bohaterki.

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Moim zdaniem, po powieść warto sięgnąć, miałam początkowo problem z dopasowaniem się do niej, ale później wszystko ładnie się zharmonizowało. :)

      Usuń
  25. "Po początkowej trudności ze zgraniem się z rytmem powieści..."

    Bardzo lubię ten magiczny wręcz moment, kiedy zaczynam "wchodzić" w wykreowany przez autora świat. Im szybciej się to dzieje, tym wyżej oceniam taką książkę.

    OdpowiedzUsuń
  26. A ja mam pytanie techniczne... Czy recenzując powieść, można zamieścić fragment tekstu? Najlepiej sam początek... Ja po prostu zawsze muszę przeczytać frgment, żeby podjąć decyzję czy brnąć dalej ;)

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Nie zamieszczam początku książki, moim zdaniem nie wolno zabierać czytelnikowi radości poznania pierwszych akapitów, to pierwsze wrażenie bardzo się liczy, dlatego najlepiej, aby każdy sam je poznał mając już książkę w ręku. :)

      Usuń
  27. To musi być bardzo przejmująca opowieść, w której, pomimo przepaści kulturowej, potrafiłoby się odnaleźć wiele współczesnych kobiet.

    OdpowiedzUsuń
  28. Właśnie zaczęłam ją czytać, ale muszę przyznać, że trochę ciężko mi idzie ze stylem autorki. Niemniej jednak książka bardzo wciąga.
    @Waniliowe Czytadła

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Z czasem jest tylko coraz lepiej, brak dialogów wymaga pewnego przestawienia, ale potem mocno już się wdrażamy w taki styl. :)

      Usuń
  29. Przejmująca książka. Musze ją przeczytać. Dziękuję za zachętę :)

    OdpowiedzUsuń
  30. Postać Maj, omotanej siecią konwenansu, pochwyconej w potrzask chybionej inwestycji uczuciowej i umniejszonej tylko do roli matki i przykładnej żony niezmiernie mnie zaintrygowała, ale i przykuła do siebie nicią współczucia i niezgody. Przykre, że musi poświęcić siebie, dusząc się w ciasnocie mężowskiej rodziny, świadoma, że jej małżeństwo jest koszmarnym dysonansem. Jednocześnie zastanawia mnie, jak to jest, że Maj musi odgrywać swą rolę, by chronić honor mężowski, nie zaś swoją suwerenność? Skąd ta niesprawiedliwość.

    W relacjach opartych na różnicy wieku, przypadku i błędzie jest iskra, która niezmiennie mnie pociąga :) Całą trylogię przeczytałabym z orgomnym zaciekawieniem i zaangażowaniem.

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Podejrzewam, że książka bardzo by Ci się spodobała, mnóstwo wspaniałych inspiracji, źródeł do przemyśleń, pięknie oddanych emocji, z wielką precyzją i zrozumieniem kobiecości. Przyznam, że bardzo odpowiada mi taka właśnie propozycja czytelnicza. :)

      Usuń
  31. Ciekawa recenzja i tak sobie myślę, że czemu po tą książkę nie sięgnąć. Chętnie przeczytam.

    OdpowiedzUsuń
  32. Chętnie sięgnę po książkę. Przyznam, że niekiedy sama pragnęłabym wsiąść do pociągu i nie oglądać się za siebie, zacząć od nowa gdzieś w innym miejscu.

    OdpowiedzUsuń
  33. Okładka iście prl-owska :) Świetna recenzja, jak zawsze :)

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Dziękuję, mam nadzieję, że i Tobie spodoba się książka. :)

      Usuń
  34. Na pierwszy rzut oka to nie do końca moje klimaty, ale Szwecja, realia lat 30-tych i proces zmian w głównej bohaterce kuszą! być może skuszę się na ebooka.

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Interesującego zaczytania. :) Chętnie poznam Twoje wrażenia po zapoznaniu się z powieścią. :)

      Usuń
  35. Książka warta, aby po nią sięgnąć, bardzo ciekawa propozycja czytelnicza, teraz wyczekiwać będę drugiego tomu. :)

    OdpowiedzUsuń
  36. Myślę, że nie polubiłabym się z główną bohaterką. Wydaje mi się, że jest strasznie marudna i zamiast naprawdę coś zrobić potrafi tylko o tym rozmyślać. Wiem, że dużo rzeczy było przeciwko niej, ale mimo wszystko chyba bym się irytowała jej postawą.

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Trzeba uwzględnić także czasy, w jakich przyszło jej żyć, wówczas większe zrozumienie i akceptacja jej postaw. :)

      Usuń
  37. Propozycja bardzo Kobieca, dla wrażliwców czyraj dla mnie. Bardzo zachęcająca recenzja, być może się skuszę. Niedługo dzień matki, mamie też by się spodobała.

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Mocny kobiecy pierwiastek, wiele bliskich duszy elementów. :)

      Usuń
  38. Mimo tego, że to nie nasze realia, chętnie bym przeczytała i myślę, że sporo wyniosłabym z tej lektury

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Osadzona na kobiecych pierwiastkach, czyta się z dużą przyjemnością. :)

      Usuń
  39. Czy to jest beletrystyka czy raczej dokumentalna?

    OdpowiedzUsuń
  40. Ostatnio uciekam od obyczajowych książek na rzecz kryminałów :) wolę zagadki kryminalne od emocji. Pewnie zmieni się niedługo :)

    OdpowiedzUsuń
  41. Pojawienie się dziecka zmienia wiele w życiu. Niestety nie zawsze jest to taka zmiana jakiej mogłoby się oczekiwać. Zwłaszcza, gdy w otoczeniu nie ma wsparcia. Wydaje się, że to dosyć smutna historia.

    OdpowiedzUsuń
  42. Brzmi bardzo ciekawie książki tego typu zazwyczaj bardzo wciągają

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Nawet nie sądziłam, że tak mnie wciągnie, ciekawy styl pisania. :)

      Usuń
  43. bardzo lubię takie historie, wydają się odległe a jednocześnie jakieś bliskie, także chętnie bym sięgnęła :-)

    OdpowiedzUsuń
  44. Takie wzruszające książki także są potrzebne w codziennym rytmie, raczej polecę ją siostrze.

    OdpowiedzUsuń