OBSESJA Tara Isabella Burton

"Nie możemy jednocześnie być kochani i szczerzy."

Na początku trudno było mi się wdrożyć w przygodę czytelniczą. Książka nie zdobywała mojego uznania, a nawet akceptacji, pojawiała się myśl, że może jednak darować sobie spotkanie z nią. Jednak w miarę chwytania zamysłu autorki, kojarzenia scenariusza zdarzeń z brzmieniem drzemiących przesłań, stwierdzałam, że zarówno jej pomysł na fabułę, jak i forma przekazania, mają uzasadnienie. Boleśnie groteskowe, momentami irytujące, krzykliwie przejaskrawione, czyż nie takie jest współczesne obdzieranie warstw prywatności? Coś, co kiedyś kryło się w zaciszu domowych ścian, pilnie strzeżone przez poczucie życiowej kameralności, teraz beztrosko wywlekane jest na światło dzienne. Czy wszyscy muszą wiedzieć, co jedliśmy na obiad, dokąd udaliśmy się na wieczorny wypad, jak udało się poniżyć samego siebie lekkomyślnym zachowaniem, z kim obecnie trzymamy na fali zadowolenia i rozkoszy, choćby podczas płytkich internetowych znajomości? Nic już nie może pozostać w ciepłej sferze domysłu, zmysłowych niedopowiedzeń, tajemniczej aury? Musimy powierzać światu relację z każdej chwili życia, bez względu na to, czy ma się coś miałkiego do powiedzenia, czy błądzi po omacku na zatraceniu?

Przyznam, że ciężko mi było zrozumieć postawy bohaterów, zaakceptować choćby częściowo ich styl prowadzenia się, przystać na wartości, jakimi kierują się w życiu, bo to zupełnie nie mój świat, nie chadzam ich ścieżkami, nie zaglądam do mrocznych zaułków, nie bawię się w swoiste selfie współczesnej cywilizacji. Oczywiście, zdaję sobie sprawę, że wiele elementów zostało dosadnie odmalowanych, lecz nawet na potrzeby literackiej fikcji, jest zbyt przygnębiająco i posępnie. Pomyśleć, że dorosłe osoby, zbliżające się do trzydziestki, mogą zachowywać się jak nastolatki, mentalnie zatrzymać się na czasie wiecznych imprez i zabaw. Przerażało mnie branie z życia tego, co najlepsze, ale ślepo i bez refleksji, nieadekwatnie do wieku. Zatrważające, że tak można żyć, a jeśli byłby to powszechny trend społeczny? Symboliczna scena tarzania się w odchodach na scenie, odrażająca, wywołująca odruch wymiotny, ale dosadnie ukazująca, jak faktycznie w takim środowisku jest, to swego rodzaju metafora, podsumowanie, ale też alert. Czy trzeba ukazywać  szokujące obrazy, aby dobrać się do refleksji czytelnika? Ale w końcu, to przełożenie nijakości i powierzchowności niektórych mediów do intrygi powieści, nakłonienie odbiorcy do określonych konkluzji i wzmocnienie ich wydźwięku silnymi akcentami.

Dlatego początkowo myślałam, że książka kierowana jest do młodych czytelników, aby wywołać w nich bunt przeciw bezbarwności i anemiczności, jednak nie do końca, to bolesny obraz świata pozornych znajomości rozgrywanych w social mediach, upadku indywidualności, w zamian promowania sztucznych uśmiechów i lajków, lansowania za wszelką cenę fałszywej satysfakcji. Naturalnie, nie wszyscy wpadamy w lep wabiący ku nieautentyczności i zakłamaniu, ale na wystarczająco dużo takich relacji trafiamy, aby nie dostrzegać zjawiska, czy go bagatelizować. Stąd stworzenie postaci zakompleksionej do granic możliwości Louise, niespełnionej pisarki, imającej się dorywczych praw, marzącej o wypełnieniu blaskiem innych osób własnej samotności, dostrzeżenia jej jako człowieka z marzeniami, istoty potrafiącej myśleć bez sztucznych wzorców. Kontrastując ją z Lavinią, intensywnie czerpiącą z życia, będącą w stanie zawieszenia między spektakularnym show a zwykłą codziennością, dostajemy ciekawy materiał psychologiczny do analizy i interpretacji. Obserwujemy, jak pewne cechy bohaterek ulegają przemieszaniu, jak trudno jednoznacznie zdefiniować, kto tak naprawdę korzysta na tym związku, jest niczym pijawka wysysająca krew duszy, wykazuje się dwulicowością i obłudą. Aż dochodzi do tragedii, która drastycznie zmienia bieg zdarzeń i losy kilku osób. Na koniec wszystkie migawki z iluzorycznego życia trafiają we właściwe miejsce, a finalna odsłona jest mocno niepokojąca i złowieszcza. Książka wywołała sporo buntu wobec bohaterów, ale też nakłoniła do frapujących przemyśleń, teraz już wiecie, w jakim klimacie jest napisana, zatem więcej z niej wyciągniecie dla siebie.

3.5/6 - w wolnym czasie
thriller psychologiczny, 340 stron, premiera 27.02.2019 (2018), tłumaczenie Magdalena Słysz
Za możliwość przeczytania książki dziękuję Wydawnictwu Czarna Owca.