DYLEMAT B.A. Paris

[PRZEDPREMIEROWO]

"Kiedy człowiek zostaje pozbawiony czegoś, czego bardzo pragnie, już zawsze odczuwa za tym tęsknotę."

Nie jest to thriller w ścisłym słowa tego znaczeniu, ale są zasadne przesłanki, aby powieść zakwalifikować do tego gatunku. Natomiast nacisk na psychologiczny wymiar powieści całkowicie uzasadniony. Znając książki B.A. Paris weszłam w przygodę spodziewając się mocnych dreszczy podczas obserwacji zmagań bohaterów, szerokiej gamy emocji i poplątanych życiorysów. Nie zawiodłam się. Autorka skoncentrowała się na oddaniu uczuć szarpiących serca kluczowych postaci, do niezbędnego minimum ograniczyła spektakularne incydenty i zaskakujące wydarzenia, było ich akurat tyle, aby zgrabnie oddać tło opowieści, uczynić ją atrakcyjną i nadać silny impuls chęci poznawania.

Każdy z nas skrywa sekrety przed światem i bliskimi, różne są przyczyny, że zachowujemy pewne informacje tylko dla siebie, ale po drodze powstają obciążające dylematy, poczucie winy i wyrzuty sumienia. Odpowiadało mi, że obie strony małżeństwa obarczono tajemnicami, a nawet osoby pojawiające się na drugim planie. Uwiarygodniono rodzinną plątaninę niełatwych zależności i specyficznej rywalizacji. Wszystkie te aspekty przemówiły do mnie, sprawiły, że chętnie zagłębiałam się w powieść. Weszłam w przybliżaną historię z przeświadczeniem, że coś ciężkiego i przytłaczającego czai się za radością i szczęściem. Stopniowo oddzielałam warstwy pozytywnych doznań postaci, poruszałam się w ich myślach, aż dotarłam do ciemnej strony splotów okoliczności i niejednolitych kolorów prawdy. Byłam niemal przekonana co do scenariusza zdarzeń, ale to świadomość nieuniknionego dramatu pozwoliła uzyskać większy kontrast między skrajnymi doświadczeniami Adama i Livii.

Nikt nie może odpowiednio przygotować się na tragedię, jej zaistnienie zawsze pojawia się w najmniej pożądanym momencie, co gorsza, na pewne sprawy nie mamy wpływu, nawet na ich konsekwencje, w pewien sposób jesteśmy skazani na bierność i bezwolność. Pisarka wspaniale poradziła sobie z psychologiczną oprawą, zgrabnie żonglowała uczuciami, nie oszczędzała bohaterów, ale też nie przypisywała im nierealnych cech. Tak naprawdę, wahamy się, czy bardziej współczuć mężowi, czy żonie, a może równolegle identyfikować się z ich żalem. Zadajemy sobie pytanie, czy lepiej orientować się, że czarne chmury zebrały się nad życiem, czy może lepiej nie wiedzieć, lub odwlekać chwilę wydania wyroku przez los. Obserwując małżeństwo nieustannie zastanawiałam się, jak sama postąpiłabym w przypadku Adama, czy potrafiłabym rozłożyć na chwilę, albo dwie, nad ukochanym partnerem ochronny parasol bezpieczeństwa, samej pogrążając się w mroku, zawieszeniu i rozpaczy. W jednej chwili trzymałam jego stronę, aby w następnej wyrzucać mu brak działania i zdecydowania. I to właśnie najbardziej spodobało mi się w tej powieści, uczestniczyłam w niej aktywnie, analizując, interpretując i hierarchizując.

Spodziewałam się klasycznego thrillera, a dostałam materiał do przemyśleń, oczywiście z dreszczykiem i niewiadomą, ale też bez sięgania po szablonowe chwyty sensacji. Wrażenia ogólne pozytywne, intrygująco było patrzeć na te same zdarzenia z różnych ujęć, malejącej lub rosnącej perspektywy. Sympatyczny i swobodny styl narracji pomagał w zaangażowaniu w historię. Czasem tylko uwierała jakaś cecha charakteru wybranej postaci, ale dzięki nim wydawała się bardziej nawiązywać do realnych uwarunkowań. Były okresy przestoju, kiedy chciałam przyspieszyć akcję, ale dzięki nim miałam więcej przestrzeni na snucie refleksji. Warto sięgnąć po książkę, podejść do niej z odpowiednim nastawieniem, tak aby fabuła nie poszła w stronę zwykłej rozrywki a intelektualnej przejażdżki rikszą pozwalającą chwytać szczegóły dramatu i odnosić się do nich. Zerknijcie na moje spotkania z innymi thrillerami psychologicznymi B.A. Paris, "Za zamkniętymi drzwiami", "Na skraju załamania", "Pozwól mi wrócić".

4.5/6 - warto przeczytać
thriller psychologiczny, 348 stron, premiera 11.03.2020, tłumaczenie Magdalena Słysz
Za możliwość przeczytania książki dziękuję Wydawnictwu Albatros.