niedziela, 29 listopada 2020

SUPERNAWIGATORZY

DAVID BARRIE

"Jeśli mamy żyć w pomyślności, musimy nauczyć się szanować i otaczać troską świat, który zamieszkują wraz z nami niezwykłe stworzenia. Musimy wyznaczyć nowy kurs."

Czytanie książki sprawia przyjemność, wyborny relaks intelektualny, okazja zdobycia wiedzy, która co prawda przewija się w nagłówkach zwykłych czasopism, w mediach zajmujących się przyrodniczą tematyką, programach i filmach naukowych, a jednak w wyrywkowej formie. "Supernawigatorzy" ujmują zagadnienie nawigacji u ludzi i zwierząt w jednym miejscu, pokazują, na czym polega i z jakimi wiąże się umiejętnościami. Wiele informacji ma cechy nowości, imponuje pula materiału, którą badaczom udało się już zgromadzić, dokonać znaczących spostrzeżeń, znaleźć zależności. Ale nadal jest sporo do zrobienia, aby cieszyć się pełnym zrozumieniem, wiele dociekliwych pytań nie doczekało się jeszcze satysfakcjonujących odpowiedzi.

David Barrie przyjaźnie i zajmująco wciąga w świat orientacji w przestrzeni, z dwojakiego ujęcia, z i bez map. Map nie tylko jako obrazy na papierze, systemy wyznaczania ścieżek w urządzeniach, ale i interpretacje dokonywane przez żywe istoty. Nawet prymitywne organizmy nieźle radzą sobie w wytyczaniu kierunków, a co dopiero owady, ptaki, płazy, ryby, gady i ssaki. Na odnajdywanie drogi składa się określanie własnej pozycji, ustalanie celu i sposobu dotarcia, pomiar czasu, wyznaczanie stron świata, pilnowanie trasy, a nawet wynajdywanie skrótów lub okrężnych dróg. Przyglądamy się wykrywaniu pojedynczych fotonów światła, rodzajom kompasów (solarnego, księżycowego, gwiezdnego, magnetycznego, elektrycznego), typom nawigacji (egocentrycznej, allocentrycznej, geograficznej, pojęciowej, wzrokowej, dźwiękowej, węchowej, zliczeniowej).

Znajdziemy mnóstwo przykładów z życia zwierząt i zdumiewających ciekawostek. Pragnie się je bardziej zgłębić, zachwyca mądrość natury i talenty arcymistrzów nawigacji. Przywoływane są nazwiska naukowców wnoszących kluczowy wkład w rozpracowywanie teorii nawigacji, zerkamy na okoliczności przeszłych i współczesnych badań, w wymiarze życia zawodowego, prywatnego i społecznego. Dla bardzo dociekliwych przydaje się lista przypisów i bibliografia, a indeks ułatwia poruszanie się po publikacji i przywoływanie z tekstu konkretnych terminów. Autor podkreśla, że wnikliwe dociekania nad nawigacją zwierząt przyczyniają się do szerzenia wiedzy pomocnej przy zachowaniu różnorodności stworzeń zamieszkujących Ziemię, służą przeciwdziałaniu zmianom dokonywanym przez człowieka w środowisku. Pozostałe książki z pasjonującej serii #nauka, zaprezentowane na Bookendorfinie, "Motyle", "Ukryty geniusz", "Szarlatani", "Homo hapticus", "Pierwsze znaki", "Mikrobiom", "Magia bioinżynierii", "Geniusz ptaków", "GPS mózgu".

4.5/6 - warto przeczytać
literatura popularnonaukowa (przyroda), 304 strony, premiera 15.10.2020 (2019)
tłumaczenie Joanna Gilewicz
Za możliwość przeczytania książki dziękuję Wydawnictwu Uniwersytetu Jagiellońskiego.

24 komentarze:

  1. Książki popularnonaukowe od zawsze cieszyły się u nas bardzo dużą popularnością i tą też na pewno przeczytamy.

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. To tak jak u nas. Nadal mam książki edukacyjne kupowane dla dorosłych już dzieci.

      Usuń
    2. a ja się ich trochę boję, bo im więcej ich czytam, tym głupsza się wydaję ;-)

      Usuń
  2. Mój synek uwielbia takie publikacje. Bez różnicy czy przeznaczone dla dzieci czy dla dorosłych.

    OdpowiedzUsuń
  3. Bardzo lubię takie przyrodnicze ciekawostki i podejrzewam,ze nawet dla dziecka moga okazac sie interesujace.

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Też tak sądzę. Będę miała na uwadze tę publikację, bo myślę, że może mnie zainteresować.

      Usuń
  4. Taką książkę warto przeczytać w każdym wieku.
    Wiedzy nigdy nie za wiele.
    Ja chętnie sięgnę po tę pozycję.
    Pozdrawiam :-)
    Irena-Hooltaye w podróży

    OdpowiedzUsuń
  5. Ten typ książek popularnonaukowych nigdy się nie nudzi, bo świat prYrody stale odkrywa przed nami coś nowego.

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. I na dodatek warto sięgać po to wydawnictwo, bo zawsze jest świetnie wydane i można w ich książkach znaleźć masę fajnych rzeczy.

      Usuń
    2. a ja nie miałam jeszcze okazji poznać tej serii, widzę, ze trzeba nadrobić, bo zapowiada się interesująco

      Usuń
  6. Ciekawy temat! Od zawsze fascynuje mnie to jak ludzie i technologia którą tworzą czerpią inspiracje z przyrody

    OdpowiedzUsuń
  7. Bardzo lubię książki tego wydawnictwa, zawsze są ciekawie napisane.

    OdpowiedzUsuń
  8. Ta książka mogłaby przypaść mi do gustu, będę miała ją na uwadze.

    OdpowiedzUsuń
  9. Coś zdecydowanie dla mnie! Uwielbiam ciekawostki przyrodnicze, a gdy jeszcze się jest tak nieporadnym w nawigowaniu jak ja... Może czegoś sie nauczę od zwierząt :D ;)

    OdpowiedzUsuń
  10. Uwielbiam takie pozycje, coś zdecydowanie dla mnie! Bardzo chętnie sięgnę po tą książkę :)

    OdpowiedzUsuń
  11. no tak niestety ludzie często zapominają o szacunku wobec własnego gatunku ale i flory i fauny.

    OdpowiedzUsuń
  12. Bardzo ciekawa pozycja, jak i cała seria wydaje się być bardzo wartościowa! Moja orientacja w terenie i sposoby nawigacji to katastrofa, więc może i ja bym skorzystała :)

    OdpowiedzUsuń
  13. Mojemu bratu ta książka powinna się spodobać.

    OdpowiedzUsuń
  14. czekam aż moje dzieciaki podrosną na tyle, że wspólnie bedziemy odkrywać takie książki <3

    OdpowiedzUsuń
  15. Świat nas ciągle zaskakuje, a taka książka odrywa kolejne, nowe ciekawostki...

    OdpowiedzUsuń
  16. Bardzo mnie zaciekawiłaś, więc książka idealna dla mnie!

    OdpowiedzUsuń
  17. Jestem ogromną fanką tego typu publikacji popularnonaukowych, chętnie przeczytam. ;)

    OdpowiedzUsuń